* موشک شهاب-۳*

همه چیز درباره سیستمهای موشکی

* موشک شهاب-۳*

همه چیز درباره سیستمهای موشکی

موشک فضایی کره شمالی

موشک فضایی کره شمالی

خانواده موشکهای فضایی کره شمالی موسوم به Unha اساسا بر پایه موشک بالستیک و دوربرد تایپودونگ-2 این کشور مشتق شده اند و قادرند در صورت شلیک از سایت پرتاب Tongchang-RI در ساحل غربی این کشور 100 کیلوگرم بار ماهواره ای را تا ارتفاع 500 کیلومتری مدار قطبی بالاببرند.

.هرچند تمامی آزمایشات این موشک تاکنون ناموفق بوده اند اما کره ایها ظاهرا قصد ندارند به این زودی از توسعه این موشک دست بکشند و در آینده ای نزدیک نیز اعلام کرده اند که پرتاب دیگری را با این موشک انجام خواهند داد مسئله ای که نگرانی و تقلای رقبای این کشور را در آسیا و آمریکا برانگیخته است..

موشک فضایی کره شمالی

جهت و نقاط جدایش مراحل این موشک به ترتیب در 480 کیلومتری برای مرحله اول و 2500 کیلومتری برای مرحله دوم در خط مستقیم به سمت جنوب این کشور تعیین شده است.به نظر میرسد که جدایش مرحله اول این موشک در ارتفاع 100 کیلومتری از سطح زمین و با سرعت 2700 متر بر ثانیه انجام شود. جدایش مرحله دوم موشک نیز در ارتفاع 250 کیلومتری و باسرعت 5000متر برثانیه بوقوع می پیوندد.

نقشه مسیر پرواز موشک UNHA

برای درک بهتر کمی در مورد سرعت و ویژگیهای مراحل مختلف این موشک بیشتر تامل میکنیم.

مرحله اول

مرحله اول موشکهای فضایی به علت نیاز به نیروی بالا برای غلبه بر جاذبه زمین و فشار جو معمولا بسیار سنگین هستند. پس موشک Unhaنیز از این قاعده مستثنی نیست .مرحله اول این موشک در حالت سوختگیری شده 80 تن وزن دارد و وزن خالی این مرحله 8000 کیلوگرم است.ضربه ویژه موتور این موشک در خلا 255 ثانیه و در سطح دریا 232 ثانیه است. حداکثر سرعت این مرحله نیز به 4100 متر برثانیه میرسد اما جدایش مرحله دوم از مرحله اول در سرعت 2700 متر بر ثانیه صورت میگیرد. لازم بذکر است که ارتفاع پروازی این مرحله 120 کیلومتر است و تا زمان جدایش مرحله دوم 480 کیلومتر از پایگاه پرتاب را میپیماید.

مرحله دوم

طبق قاعده مرسوم پرتابهای فضایی مراحل دوم و سوم زحمت کمتری دارند. بسیار سبکتر از مرحله اول هستند و در شرایط جاذبه ای و فشاری بسیار ایده آلی پرواز میکنند. بعلت نبود دو عامل محدودکننده فشار جوی غلیظ ارتفاعات پایین و جاذبه قویتر سیاره زمین در این ارتفاعات مراحل ذوم و سوم موشکها با فراغ بال بیشتری قادرند به سرعت و برد و ارتفاع بالاتری دست پیداکنند حتی اگر بسیار کوچکتر از مرحله اول موشک حامل باشند.بالطبع این نکته نیز در مورد موشک Unha نیز صدق میکند.

این مرحله نیز 7000 کیلوگرم در حالت سوختگیری شده جرم دارد و جرم خالص آن به 1000 کیلوگرم میرسد.ضربه ویژه موتور این مرحله برابر 255 ثانیه در خلا و متوسط سرعت آن 2700 متر بر ثانیه است. البته سرعت متوسط این مرحله 2700 متر است و گرنه جدایش مرحله سوم هنگامی صورت میگیرد که سرعت موشک به 5000 متر بر ثانیه رسیده است. این مرحله تا ارتفاع 350 کیلومتر بالا میرود و مسافت افقی که طی مدت پرواز طی میکند 2500 کیلومتر است.

مرحله سوم

مرحله سوم این موشک در واقع یک سامانه شتابگر ماهواره ایست که ماهواره را در مدار تزریق میکند . جرم این مرحله در حالت شارژ شده 2900 کیلوگرم و جرم خالی آن 900 کیلوگرم است. و متوسط سرعت آن به 2800 متر بر ثانیه میرسد .ضربه ویژه موتور این موشک 260 ثانیه است و در ارتفاع 500 کیلومتری کار این مرحله به پایان میرسد و ماهواره به مدار تزریق میشود و اولین مانورهای خود را انجام میدهد.

علیرغم تبلیغات رسانه های غربی مبنی بر توسعه نمونه ای نظامی از این موشک برای حمل و شلیک کلاهکهای اتمی به شهرهای ایالات متحده به نظر نمیرسد که این موشک سه مرحله ای توانایی حمل چنین بارهایی را تا این برد داشته باشد.

در مقایسه با موشکهای همرده این ماهواره بر مانند تور آمریکایی با وزن 52 تن و کاسمس روسی که برگرفته از موشک قاره پیمای آر-14 است با وزن 109 تن این موشک ضعفهایی دارد که استفاده از آنرا برای اهداف نظامی بسیار دور مانند آمریکا را بسیار مشکل میکند.

در سال 1957 هنگامیکه اتحاد جماهیر شوروی مصمم به توسعه موشک قاره پیمای آر-16 شد این طرح به این صورت دنبال شد که فناوری موتور موشک IRBM آر-14 به عنوان مرحله این موشک و موتور موشک R-12 به عنوان موتور مرحله دوم آن انتخاب شد. یعنی دو واقع روسها با ترکیب یک آر-14 دوربرد و یک آر-12 میانبرد به یک موشک قاره پیمای ICBM دست پیدا کردند. این تجربه نشان داد که موشکهای قاره پیمای سوخت مایع برای عملکرد مطلوب باید حداقل 3 متر قطر داشته باشند.

تصویری از مقایسه موشکهای تور آمریکایی و کاسموس روسی و اونهای کره شمالی

با تمام حدس و گمانهایی که در مورد این موشک بیان شده تصاویر موجود از این موشک نشان میدهد که این سامانه از همان فناوری موشک تایپودونگ -2 بهره میبرد که در سال 2006 اولین پرواز خود را انجام داد.

اولین آزمایش فضایی کره شمالی به 31 اوت 1998 بر میگردد که موشک 33 تنی تاپیودونگ-1 به فضا پرتاب شد و توانست تا بیش از دومرحله از پرواز خود را با موفقیت انجام دهد اما نهایتا نتوانست ماهواره ای را در مدار قرار دهد.

پایه های فناوری

اما این سوال اینجا مطرح میشود که موشک unha واقعا از چه سامانه های موتوری برای مراحل سه گانه خود استفاده میکند.؟

همانطور که قبلا به کرات گفته شد کره شمالی فناوری ساخت موشکهایی مانند نودونگ - اسکاد و آر-27 را دارد. این موشکها همگی بر پایه طرحهای روسی ساخته شده اند و هم اکنون صدها موشک از نوع اسکاد و نودونگ و آر-27 در زرادخانه اتمی این کشور به صورت فعال و در کشیک نظامی هستند.

کره شمالی در سالهای دهه نود توانست با توسعه موتور موشک اسکاد موتور موشک نودونگ را تولید کند که برای استفاده در موشکهایی با برد 1300 تا 2000 کیلومتری مناسب است. در سال 1998 نیز با استفاده از تجربه نودونگ توانست با ترکیب یک موشک نودونگ و یک موتور موشک اسکاد و یک مرحله سوخت جامد موشک فضایی تایپودونگ -1 را بوجود آورد و به فضا پرتاب کند.

بعد از تجربه تایپودونگ-1 این کشور شروع به توسعه یک موشک فضایی سنگین از برنامه در حال توسعه موشک دوربرد تایپودونگ-2 کرد. موشک تایپودونگ-2 یک موشک سه مرحله ای دوربرد و در کلاس ICBM است و قادر به حمل کلاهکی نیم تنی به مسافت 9500 کیلومتری است. مرحله اول این موشک از یک خوشه 4 تایی از موتورهای نودونگ بهره میبرد و در مرحله دوم نیز ظاهرا از یک موتور موشک BM-25 موسودان که برگرفته از موشک میانبرد آر-27 SS-N-6 روسی است بهره میبرد. مرحله سوم این موشک اما جای اختلاف دارد. احتمالا برای این مرحله از یک موتور سوخت جامد مانند موشک SS-21 اسکاراب بهره میگیرد. عده ای نیز بر این باورند که این مرحله میتواند همان مرحله دوم موشک سفیر باشد.

از آنجا که موتور مرحله دوم سفیر در ساختار موشک بسیار موفق عمل کرده و تاکنون حداقل سه پرتاب فضایی را پشت سر گذاشته با توجه به قطر 1.3 متری مرحله سوم این موشک به احتمال زیاد از این سامانه برای مرحله سوم موشک Unha استفاده شده است. گفتنی است برای مرحله دوم موشک سیمرغ نیز از همین سامانه استفاده شده است .