*** موشک شهاب-۳***
همه چیز درباره سیستمهای موشکی
*** موشک شهاب-۳***
همه چیز درباره سیستمهای موشکیباید از موشکهای جدید ایران ترسید + عکس
باید از موشکهای جدید ایران ترسید !
به گزارش مشرق ، شورای تحقیقات ملی آمریکا در سپتامبر سال 2012، گزارشی را پیرامون دفاع موشکی ایالات متحده منتشر کرد. عنوان این گزارش: تحلیل دفاع در برابر موشکهای بالستیک: ارزیابی مفاهیم و سیستمهای پدافند مرحله پرتاب موشکهای بالستیک در مقایسه با دیگر گزینه‌ها است.
پنتاگون سالهای متمادی است که تلاش می‌کند تا وسیله‌ای برای سرنگون کردن موشکهای بالستیک که احتمال می‌رود از ایران شلیک شوند، پیدا کند. این تلاش به معنی ایجاد و توسعه تعداد زیادی از موشکهای رهگیر گران قیمت برای سرنگون ساختن موشکهای [بالستیک] در مرحله میانی است. این طرح حتی به طور جاه‌طلبانه‌تری، انهدام موشکهای بالستیک در مرحله شتاب‌گیری ( یعنی درست پس از شلیک و در زمانی که هنوز موتور موشک درحال اشتعال است ) را دنبال می‌کند. اما گزارش جدید نشان می‌دهد اقدامات برای ایجاد موشکهای رهگیر [به منظور انهدام موشکهای بالستیک در مرحله شتاب‌گیری] محکوم به شکست است.
بنا به اعلام شورای غیر حزبی تحقیقات محلی، ایالات متحده نباید بیشتر از این منابع و پول خود را در سیستم پدافند موشکی مبتنی بر رهگیری موشکهای بالستیک در مرحله شتاب‌گیری هزینه کند. این شورا استدلال می‌کند که بهتر است این منابع صرف اقدامات عملی‌تری برای انهدام موشکها در مرحله ورود آنها به جو شود. همچنین گزارش این شورا که بودجه آن از سوی آژانس دفاع موشکی ارتش ایالات متحده تامین شده، طرح تجهیز سواحل شرقی ایالات متحده به پایگاه‌های موشکهای رهگیر ( که پیش از این اتاق خطر از آن انتقاد کرده بود ) را تایید می‌کند.
شورای تحقیقات ملی نتیجه‌گیری می‌کند که طرح پدافند موشکی در مرحله پرتاب عملی نیست. این نخستین باری است که این شورا وارد بحث مناقشه‌برانگیز دفاع موشکی میشود. بازه زمانی برای انهدام موشک در مرحله اولیه پرتاب بسیار کوتاه است. طبق برآورد این شورا چنانچه ایران موشک بالستیک قاره‌پیما با سوخت مایع به سوی خاک ایالات متحده پرتاب کند – که البته در حال حاضر چنین چیزی در اختیار نداشته و قادر به انجام آن نیست- زمان پرتاب و شتاب‌گیری آن، قبل از ورود موشک به مرحله میانی پرواز، حدود چهار دقیقه است. این زمان برای موشکهای با سوخت جامد، یک دقیقه کمتر است.
هدف قرار دادن این موشکها در خلال مرحله میانی پرواز بهترین موقع برای منهدم کردن آن است. نکته مهم در اینجا است که وقتی موشک بالستیک به فضای بیرونی [جو] وارد میشود و هنوز مجددا وارد جو نشده، پنتاگون – به صورت تئوری - زمان و فضای کافی برای رهگیری و انهدام آن را در اختیار دارد. با این وجود باید گفت انهدام موشک بالستیک به محض ورود مجدد آن به جو، امری دست‌کم دشوار است. وقتی موشک تنها لحظاتی با اصابت به هدف خود فاصله دارد، این مرحله، مرحله نهایی نامیده میشود.
همچنین این گزارش می‌افزاید: تلاش ایران برای دستیابی به موشکهای بالستیک قاره پیما میتواند نیویورک، واشنگتن دی‌سی و یا دیگر شهرهای ساحل شرقی ایالات متحده را در معرض خطر قرار دهد.
در این گزارش آمده است:
در سالهای اخیر، گسترش موشکهای بالستیک زمین به زمین روند رو به رشدی داشته است. امروزه به غیر از روسیه و چین، بسیاری از کشورها نیز از چنین موشک‌هایی برخوردارند. کشورهای متخاصم ایالات متحده و به طور مشخص ایران، کره شمالی و سوریه دارای موشکهای بالستیک‌اند و برخی از کشورهای دارنده این فنآوری از ثبات چندانی برخوردار نیستند. هرچند گمان نمی‌رود شمار کشورهای دارنده چنین موشک‌هایی در دهه آینده افزایش قابل ملاحظه‌ای داشته باشد، این امکان وجود دارد آن دسته از کشورهایی که دارای روابطی تنش‌آلود با ایالات متحده هستند، بتوانند در آینده نزدیک به این فنآوری دست یابند. نکته مهم‌تر این است که کشورهای دارنده این فناوری، در صددند تا این سیستم‌ها را به لحاظ تعداد، قابلیت‌ها و پیشرفت‌های فنی بهبود بخشند. به خاطر اهداف گزارش حاضر، تحلیل کمیته ارزیابی مفاهیم و سیستمهای پدافند ایالات متحده در مرحله پرتاب موشکهای بالستیک، بر ایران و کره شمالی متمرکز است.
اگرچه در گذشته‌ای نه چندان دور، غیر از روسیه و چین ( و متحدین ایالات متحده از جمله بریتانیا و فرانسه ) هیچ کشوری موشکهای بالستیک قاره‌پیما در اختیار نداشت، برخی از کشورها از برنامه‌های پرتاب فضایی برخوردار بودند که در اصل می‌توانست برای اهداف فنآوری موشکهای بالستیک مورد استفاده قرار گیرد. علاوه بر این، هم ایران و هم کره شمالی موشک‌هایی را تولید کرده‌اند که دارای قابلیت حمله به کشورهای دوست و متحد آمریکا و نیروهای اعزامی ایالات متحده مستقر در آن کشورها است. هر دو کشور به منظور تجهیز این موشکها و حتی موشک‌هایی با برد بیشتر، بر روی تسلیحات هسته‌ای فعالیت می‌کنند.
در مورد ایران، در حالی که اهداف بلند مدت حکومت آن از دنبال کردن طرح ایجاد و توسعه موشکهای بالستیک مشخص نیست، به نظر می‌رسد دو دلیل عمده این کشور، احتمالا ایجاد بازدارندگی در قبال حملات متعارف ( یا هسته‌ای ) به خاک خود و اضطرار ناشی از همسایگان آن در خاورمیانه است. افزایش تعداد موشکهای قدیمی دارای سوخت مایع با برد کوتاه، اساسا همسایگان نزدیک ایران را تهدید می‌کند؛ ولی پیدایش موشکهای بالستیک دارای سوخت جامد و یا مایع با برد بیشتر که برخی از آنها چند مرحله‌ای هستند، پیام‌آور در معرض خطر قرار گرفتن مناطق بیشتری است.
شاید مهمترین نکته برای این گزارش، توسعه سریع قابلیت بومی ایران در تولید موشکهای دارای سوخت جامد است. موشک بالستیک جدید ایران که دارای سوخت جامد است، بردی حدود 2000 کیلومتر دارد و همان طور که در شکل 1-1 نشان داده شده، میتواند کل خاک اسرائیل و شبه‌جزیره عربستان را در تیرس خود قرار دهد. در این تصویر، دایره کوچک‌تر نشان دهنده شعاع پوشش زمینی این موشک بالستیک جدید دارای سوخت جامد و یا 2000 کیلومتر برد نوع متفاوتی از موشک شهاب-3 است. ایران برای توسعه موتورهای بزرگتر موشک با سوخت جامد که بتواند سریعا آن را به عنوان موشکهای بالستیک میانبرد دو و یا سه مرحله‌ای نشان دهد، تلاش می‌کند. دایره بزرگتر در شکل 1-1 به لحاظ تئوری نشان دهنده فنآوری موشک سه مرحله‌ای ایران است که با فنآوری سوخت جامد ساخته شده و میتواند بردی حدود 5600 کیلومتر داشته باشد. بنابراین موشک فوق میتواند عملا تمامی اروپا از جمله انگلیس، کل گستره اوراسیا و قسمت اعظم شمال آفریقا را در معرض خطر قرار دهد. این موشک میتواند از سمت جنوب شرقی تقریبا به تنگه مالاکا و تا حد نسبتا زیادی به دیگوگارسیا برسد. با داشتن چنین قابلیتی، احتمالا دیگر نیازی به افزودن توانمندی موشکهای بالستیک قاره‌پیما برای منصرف ساختن ایالات متحده یا ناتو از مداخله در برابر جاه‌طلبی‌های ایران نیست.
کره شمالی در مقایسه با ایران شرایط متفاوتی دارد. این کشور تا به امروز تمایل اندکی نسبت به موشکهای دوربرد با سوخت جامد نشان داده است و در عوض به ساخت سیستمهای توانمند‌تر و بزرگتری با سوخت مایع تمرکز کرده است. در حالی که برخی به موشک تائپودونگ دو به عنوان تهدیدی بالقوه برای ایالات متحده می‌نگرند، این کمیته احتمال آن را ضعیف می‌داند. تهدید فوری‌تر موشک بالستیک میانبرد کره شمالی با برد 3200 کیلومتر است که میتواند ژاپن، گوام و اکیناوا را مورد تهدید قرار دهد. به هنگام واکنش در برابر رفتار تهاجمی کره شمالی، تمامی این مناطق خط‌مقدم ایالات متحده محسوب میشود.
سوال مطرح این است که آیا ایران توانمندی تولید موشک با سوخت جامد خود را در اختیار کره شمالی و دیگر کشورها قرار خواهد داد، به طوری که فنآوری سوخت مایع وارد مسیر دیگری شود؟ این کمیته در تحقیق حاضر سعی دارد تا به جای پرداختن به جزئیات تغییر ارزیابی‌های برنامه‌های مشخص، بر طیف گسترده‌ای از تهدیداتی فعلی و یا آتی تمرکز کند. در حالی که سرعت پیشرفت این دو کشور مشخص نیست، دوراندیشی ایجاب می‌کند ایالات متحده در غیاب شواهد نقض کننده، فرض را بر این بگذارد که هم ایران و هم کره شمالی نهایتا به فنآوری موشکهای بالستیکی دست می‌یابند. موشک‌هایی که میتواند ضمن حمل کلاهک‌های هسته‌ای، 48 ایالت متصل به هم ایالات متحده را مورد هدف قرار دهد. هر دو کشور تلاش خواهند کرد تا به منظور جبران تلاش‌های دفاعی ایالات متحده، برنامه‌های خود را متناسب با آن تعدیل کنند. مثال‌های نمونه، ولی کلی درباره موشکهای بالقوه بالستیک در نوشته حاضر موجود است و ارزیابی‌های تهدیدات واقعی از سوی جامعه اطلاعاتی [ایالات متحده] در ضمیمه محرمانه F این گزارش غیرمحرمانه آورده شده است.
شکل 1-1 برد فرضی موشکهای بالستیک ایران
از موانع اصلی که ایران و کره شمالی در ایجاد و توسعه موشک بالستیک قاره‌پیمای واقعی با آن مواجهه‌اند، دستیابی به قابلیت اطمینان و برد کافی، ایجاد و توسعه ماشین ورود مجدد کارا و ساخت تسلیحات هسته‌ای ( و یا احتمالا کلاهک‌های شیمیایی و یا بیولوژیک ) قابل استفاده در این گونه ماشین‌ها است. ارزیابی‌های مربوط به بازه زمانی مورد نیاز این دو کشور برای اولین آزمایش موشکهای بالستیک بسیار متفاوت است: از چندین ماه تا یک دهه و حتی بیشتر. البته اولین آزمایش، حتی در صورت موفقیت- تست اولیه تائپودونگ دو کره شمالی که برای پرتاب به فضا اعلام شده بود با شکست مواجه شد- به معنای استقرار سیستم عملیاتی نیست: مسئله‌ای که میتواند چندین سال دیگر نیز به طول انجامد. به همین ترتیب زمان دستیابی این دو کشور به ماشین ورود مجدد کارا و کلاهک هسته‌ای برای این موشکها نیز مشخص نیست. با این وجود این اجماع نظر در جامعه اطلاعاتی وجود دارد که ایران و کره شمالی می‌توانند در خلال یک دهه به توانمندی عملیاتی موشکهای بالستیک قاره‌پیما دست یابند.
درگیری در مرحله پرتاب موشک بالستیک فرضی با سوخت جامد شلیک شده از ایران
بر اساس اطلاعاتی که به این کمیته ارائه شده، به نظر می‌رسد هرگونه موشک بالستیکی که ایران و یا کره شمالی مستقر سازد در ابتدا چندان پیچیده نخواهد بود. با این وجود جامعه اطلاعاتی ایالات متحده پیش‌بینی می‌کند بیشتر کشورهایی که در حال توسعه موشکهای بالستیک‌اند، توانمندی‌ها و موشکهای خود را در طول زمان بهبود بخشند. احتمال می‌رود ایران و کره شمالی – و دیگر کشورهای خواهان دستیابی به توانمندی موشکهای بالستیک - در کنار توانمندی فنی بومی خود بتوانند از فنآوری‌های یکدیگر و دیگر کشورهای دارای موشکهای بالستیک ( در صورت رضایت این کشورها و یا عدم آن ) استفاده کنند.
کشورهای در حال دستیابی به موشکهای بالستیک، در کنار افزایش تداوم‌پذیری و کارآمدی موشکهای بالستیک خود به واسطه اقداماتی مانند پایگاه‌های متحرک و افزایش دقت، احتمالا در برابر تلاش‌های پدافند موشکی ایالات متحده، به پیشرفت‌های مهم دیگری نیز نائل خواهند شد. این پیشرفت‌ها به ویژه شامل بکارگیری سیستمهای دارای سوخت جامد، موشکهای با توان بیشتر و توسعه و ادغام اقدامات متقابل در برابر سیستمهای دفاع موشکی میشود. به نظر می‌رسد اقدامات مقابله‌جویانه این دو کشور تاکنون، بر تلاش برای مقابله با سیستمهای پدافند منطقه‌ای متمرکز بوده است. البته برخی از این اقدامات – از جمله پرتاب‌های تقریبا همزمان و متعدد که هم ایران و هم کره شمالی به نمایش گذاشته‌اند – به طور بالقوه سیستمهای پدافندی طراحی شده برای مقابله با تهدیدات با برد بیشتر را نیز در معرض خطر قرار می‌دهد.
پوشش فرضی موشکهای رهگیر با شتاب پروازی متغیر بین 3 تا 4.5 کیلومتر بر ثانیه برای مقابله با مسیر موشکهای بالستیک فرضی با سوخت جامد و حداقل توان لازم و برد 5600 کیلومتر که از مرکز ایران شلیک شده.
توانایی ایالات متحده در ارزیابی و درک جزئیات موشکهای بالستیک ( و یا انواع دیگر ) ایران و کره شمالی، اساسا بر وسعت آزمایش پروازی آنها تکیه دارد. در حالی که احتمال می‌رود هر دو کشور درصدد اجرای برخی آزمایش‌ها هستند – به منظور اطمینان از عملکرد سیستمهای موشکی خود و با امید دستیابی به برتری سیاسی با به نمایش گذاشتن قدرت خود – به نظر می‌رسد هیچ یک از این کشورها تمایلی به دنبال کردن آزمایش‌های گسترده مانند ایالات متحده و شوروی سابق ( در خلال جنگ سرد ) و یا چین ندارند.
اگرچه روسیه و چین قطعا به حفظ و نوسازی زرادخانه‌های استراتژیک هسته‌ای خود ادامه خواهند داد، خط مشی ایالات متحده خاطرنشان می‌سازد که پدافند موشکی به منظور مقابله با این قوا طراحی نشده و از چنین قصدی نیز برخوردار نیست –هر گونه تلاشی برای مقابله، شکستی بسیار پرهزینه و متزلزل‌کننده خواهد بود. از این رو، تحقیق حاضر در انطباق با ماموریت تعیین شده از سوی کنگره، معیار ارزیابی سیستمهای پدافند موشکی پیشنهادی را توانایی دفاع در برابر قوای استراتژیک روسیه و یا چین در نظر نگرفته است.
موشکهای سوخت جامد شوروی بخش نخست
موشکهای سوخت جامد شوروی
بخش نخست
در این مبحث با ارائه توضیحاتی کوتاه و تصاویری زیبا قصد داریم نگاهی به سیر تکاملی موشکهای سوخت جامد در اتحاد جماهیرشوروی دیروز و روسیه امروز داشته باشیم
موشک RT-1 و RT-1M
موشک RT-1 و RT-1M اتحاد جماهیر شوروی یک موشک بزرگ سوخت جامد شوروی است که درسالهای 195-1963 مورد مطالعه و توسعه قرار گرفت اما به دلیل عملکرد بسیار ضعیف هیچگاه تولید نشد.در جدول زیر برخی مختصات این موشک را بیشتر مورد مطالعه قرار میدهیم.
موشک RT-1 و RT-1M اتحاد جماهیر شوروی یک موشک بزرگ سوخت جامد شوروی است که درسالهای 195-1963 مورد مطالعه و توسعه قرار گرفت اما به دلیل عملکرد بسیار ضعیف هیچگاه تولید نشد.در جدول زیر برخی مختصات این موشک را بیشتر مورد مطالعه قرار میدهیم.
درپایان دهه 1950 استفاده از سوخت جامد در موشکها بوسیله دوابرقدرت آمریکا و شوروی مورد توجه قرار گرفت. در آن زمان هنوز سوختهای جامد موشکی بطور کامل توسعه نیافته بودندو سوختهای موجود نیز قدرت بالایی برای تولید یک راکت بزرگ و نیرومند نداشتند لذا مهندسان شوروی مجبور بودند از ساختارپلکانی برای طراحی این موشک استفاده کنند به این معنی که چندین راکت کوچک را برای رسیدن به برد و توان مطلوب ترکیب کنند
گفته میشود سوخت این موشک همان سوخت مورد استفاده در راکتهای کاتیوشا ست و برخلاف ساختار بزرگ و حجیمش برد آن اندکی بیشتر از موشک سوخت مایعی مانند آر-12 یعنی 2500 کیلومتر است.
این موشک دونوع سیستم کنترل پرواز داشت: یکی سیستم کنترل پرواز مرتبط با ناوبری زمینی که محدودیت زیادی برای توان حمل بار موشک ایجاد میکرد و یکی سیستم خود مختار هدایتی مانند آن چیزی که در سیستم هدایت موشکهای آر-12 بکار رفته است. این موشک قادر بود یک سرجنگی 800 کیلو گرمی را بیش از 2500 کیلومتر حمل کند.و در عرض 15 دقیقه برای شلیک آماده میشد.
| مرحله سوم | مرحله دوم | مرحله اول | RT_1 |
| چهارموتور سوخت جامد باقطر 1.5متر | چهار موتور سوخت جامد با قطر 1.5متر | جهار موتور سوخت جامد با قطر1.6متر | قطرکلی موشک (متر) |
| ؟ | ؟ | ؟ | جرم موشک (تن) |
| ؟ | ؟ | ؟ | نوع سوخت |
| ؟ | ؟ | ؟ | نوع موتور |
| ؟ | ؟ | 980.7 | Thrust (s.l.) کیلونیوتن |
| 245.2 | 500.1 | ؟ | Thrust (vac)کیلونیوتن |
| ؟ | 2000 | Isp (s.l.)Ns/kg | |
| ؟ | 2187 | ؟ | Isp (vac) Ns/kg |
| 42 | 30 | 30 | زمان سوزش موتور (ثانیه) |
پروژه D-6 (موشک بالستیک زیردریایی)
تصاویری که میبینید یکی از طرحهای تکمیل نشده اتحاد جماهیر شوروی در زمینه موشکهای بالستیک زیردریایی است.
موشکهای دوربرد RT-2 و RT-2P
8K98 & 8K98P
در سال 1965 اتحاد جماهیر شوروی در طی یک رزه نظامی این موشک را به نمایش گذاشت که موجبات حیرت و نگرانی بزرگی در غرب شد. موشک به نمایش گذاشته شده برخلاف موشکهای پیشین شوروی که از سوخت مایع بهره میبردند از سوخت جامد استفاده میکرد و قابلیتهای عملیاتی آن بسیار آسانتر و سریعتر از موشکهای سوخت مایع بود.مدتی کوتاه پیش از این رابرت مک نامارا اطمینان داده بود که اتحاد جماهیر شوروی به لحاظ مجدودیتهای فنی قابلیت تولید هیچ موشک قاره پیمایی با سوخت جامد را ندارد.در نتیجه ایالات متحده با تولید موشکهای سوخت جامد مینوتمن خود را تنها دارنده موشکهای سوخت جامد قاره پیما میدانست.
البته از آنجا که پرواز هیچ موشک سوخت جامدی در شوروی تا آنزمان ثبت نشده بودند در آن زمان متخصصان غربی اعتقاد داشتند که موشک به نمایش گذاشته شده جعلی است.
اسرار توسعه این موشک بعداز فروپاشی شوروی کشف شد. این موشک دومین تجربه شوروی در زمینه موشکهای سوخت جامد بعد از طراحی موشک میانبرد RT-1 بود.
اگر چه این موشک در سال 1965 رونمایی شد اما
تا 26 فوریه 1966 هیچ گزارشی مبنب بر آزمایش موفقیت آمیز نداشت. بالاخره
این سیستم در 18 دسامبر 1968 بطور رسمی عملیاتی شد و تا سال 1976 در خدمت
نظامی بود.
| مرحله سوم | مرحله دوم | مرحله اول | RT-2P | مرحله سوم | مرحله دوم | مرحله اول | RT-2 | |
| 1.06 | 1.49 | 1.84 | 0.98 | 1.48 | 1.84 | قطرکلی موشک (متر) | ||
| 4.64 | 11.28 | 34.55 | 3.5 | 9.60 | 34.5 | جرم موشک (تن) | ||
| 3.60 | 9.78 | 30.80 | 2.70 | 8.30 | 30.67 | جرم سوخت | ||
| ؟4 | 15D24P 4موتور | 15D23P 4موتور | 4موتور 15ِD94 | 4موتور 15D24 | 4موتور 15ِِD23 | نوع موتور | ||
| ؟ | ؟ | 980.7 | ? | ? | 812 | Thrust (s.l.) کیلونیوتن | ||
| 176.5 | 437.4 | ؟ | 215.7 | 431.5 | ? | Thrust (vac)کیلونیوتن | ||
| ؟ | ؟ | ؟ | ? | ? | ? | Isp (s.l.)Ns/kg | ||
| ؟ | ؟ | ؟؟ | ? | ? | ? | Isp (vac) Ns/kg | ||
| 49 | 60.6 | 75.4 | 30 | 60 | 75 | زمان سوزش موتور (ثانیه) |
موشکهای 25 -RT-15/8K96 & RT-15M/RSM
موشک RT-15/SS-14 یک موشک سوخت جامد میانبرد دومرحله ای است که قادر است یک کلاهک 1200پوندی هسته را تا مسافت 1600 ناتیکال مایل حمل کند.( هر ناتیکال مایل برابر 1.8 مایل است). وزن شلیک موشک 35000 پوند است و ساختار این موشک بسیار شبیه مرحله دوم و سوم موشک قاره پیمای SS_13 است.منابع اطلاعاتی غربی دایره خطای احتمالی این موشک را 1500-500 متر تخمین میزنند.
طراحی این موشک اولین تجربه شوروی در زمینه طراحی موشکهای میانبرد متحرک سوخت جامد بود.
نمونه دریاپایه این موشک نیز RT-15M نام دارد و از سیلندرهای زیردریایی
قابل شلیک است. ایم موشک برای نخستین بار درسال 1967 در یک رژه به نمایش
گذاشته شد و در سال 1968 اولین پروازهای آزمایشی آن انجام شد.البته موشک
مذکور بعد از 10 آزمایش در بین سالهای 1969-1970 مورد پسند قرار نگرفت و
توسعه آن در سال 1970 متوقف شد.گفته میشود که در سال 1970 حدود 30 فروند از این موشکها در مناطق مختلف شوروی مستقر شده بودند.
خودروی حامل این موشک توان استفاده از جاده های نیمه آماده و زمینهای خشن و
صاف را دارد و موشک مذکور میتواند در حدود 30 دقیقه آماده شلیک شود.
نه شرقی نه غربی؛ فقط «رعد ایرانی» + تصاویر
نه شرقی نه غربی؛ فقط «رعد ایرانی» + تصاویر
به گزارش گروه دفاع و امنیت مشرق، اعلام وجود سامانه پدافند هوایی رعد و بخشی از مشخصات عملکردی آن توسط فرمانده کل سپاه و سپس حضور آن در رژه نیروهای مسلح در 31 شهریور ماه سال جاری بار دیگر نامشخص بودن عمق توان پدافند هوایی ایران را اثبات کرد.
یکی از پرکاربردترین سامانه های دفاع هوایی در دنیا، سامانه های میانبرد و ارتفاع متوسط هستند. این گستردگی استفاده به دلایل مختلفی پدید آمده از جمله بیشتر بودن تعداد تهدیدات عمل کننده در این لایه و ایجاد بازدارندگی جغرافیایی مناسب و مقرون به صرفه با توجه به برد موشک های مورد استفاده.
در بین این سامانه ها انواع متحرک آنها از اهمیت بالاتری برخوردار هستند زیرا استقرار در یک منطقه و برچیدن و جابجایی آنها بسیار سریع انجام شده و ضمن برقراری حفاظت بهتر از خود سامانه با جابجا کردن آتشبار، امکان پوشش مناطق مختلف در صورت نیاز با این عمل فراهم می شود.
در کشورمان ایران سامانه های میانبرد پدافند هوایی موشکی «هاوک» و «استاندارد» پیش از انقلاب و سامانه های «اچ-کیو-2/صیاد-1»، «سام-6» و «مرصاد» و پس از انقلاب به خدمت گرفته شده که در جدول زیر مشخصات کلی آنها آورده شده است.
بجز صیاد-1 و مرصاد بقیه سامانه ها ساخت خارج هستند. صیاد-1 در واقع نوع بومی و به روز شده موشک سامانه اچ-کیو-2 است که با رادارهای بهسازی شده همین سامانه هماهنگ شده و مرصاد نیز نوع بومی شده و بسیار پیشرفته از سامانه هاوک است.
از نظر تعداد آتشبار موجود در کشور طبق اطلاعات منتشر شده در منابع خارجی، هاوک در کنار نسخه ایرانی آن، ستون فقرات پدافند هوایی میانبرد ایران را تشکیل داده است. در بین سامانه های نام برده شده، تنها سام-6 که پس از جنگ تحمیلی 8 ساله خریداری شد متحرک بوده و بقیه سامانه ها ثابت هستند. لازم به ذکر است سامانه استاندارد، روی شناورهای نیروی دریایی ارتش استفاده می شود و تاکنون دست کم دو برنامه بهسازی را پشت سر گذاشته است.
اجرای تعمیرات لازم در شرایط جنگ و تحریم و بهسازی های کامل روی اجزای مختلف سامانه های دفاع هوایی موشکی، پشتوانه ای برای ساخت کامل یک سامانه بود که مرصاد نمونه بارز آن است. این سامانه که توسط متخصصان دفاعی کشورمان در ارتش و وزارت دفاع ساخته شده با وجود همه قابلیت های بالایی که دارد اما از نوع ثابت است و برای ایجاد یک دفاع مستحکم و بقاپذیر در صحنه عملیات و نزدیک به خطوط مقدم و یا جابجایی سریع برای غافلگیر کردن دشمن نیاز به متحرک شدن تمام اجزای سامانه دارد.
از طرفی سامانه سام-6 نیز برد بالایی نداشته و 24.5 کیلومتر برد و 14 هزار متر سقف ارتفاع، فضای زیادی برای اجرای طیفی از عملیات های دشمن ایجاد می کند از این رو جای یک سامانه میانبرد و ارتفاع متوسط به بالا که تمام متحرک باشد در میان حلقه های دفاع هوایی کشور خالی بود.
رعد وارد می شود
به گزارش مشرق، جدیدترین سامانه دفاع هوایی موشکی معرفی شده در کشور با نام «رعد» که در نشست خبری فرمانده کل سپاه برای اولین بار از آن سخن گفته شد آمده است تا حلقه مفقوده میانبردهای ایران را پر کند و بنا بر مطالب منتشر شده، دارای مشخصاتی برتر نسبت به سامانه بوک روسیه است. برد این سامانه 50 کیلومتر و سقف پرواز آن توسط فرمانده کل سپاه 25 تا 27 کیلومتر و توسط فرمانده نیروی هوافضای سپاه 75هزار پا(معادل 22.8 کیلومتر) عنوان شده.
پرتابگر موشک در سامانه رعد با موشک طائر-2
با این مشخصات به نظر می رسد رعد برتری محسوسی بر بیشتر سامانه های همرده موجود در کشور داشته باشد. در واقع در بحث برد با در نظر گرفتن اطلاعات جدول فوق، این برتری با 11 تا 47 درصد افزایش نسبت به سامانه های موجود کاملاً مشخص بوده و در زمینه سقف ارتفاع هدف قابل درگیری هم تنها سامانه قابل رقابت با آن صیاد-1 است که باید منتظر اعلام مجدد مشخصات رعد بود تا هم در این مورد و هم در زمینه کمینه ارتفاع هدف قابل درگیری، سرعت موشک، جرم سرجنگی و مشخصات مهم دیگر نیز مقایسه نهایی صورت گیرد.
بوک؛ آتش سوزانی از سرزمین سرد روسیه
با توجه به برتر اعلام شدن رعد بر سامانه بوک مروری بر مشخصات این سامانه مطرح روسی مفید خواهد بود. بوک بر مبنای تجارب عملیاتی و بهسازی های سامانه سام-6 و پیشرفت در زمینه رادار و جنگ الکترونیک ساخته شده و نسل اول آن یعنی بوک-ام-1 در 1979 و نسل دوم آن بوک-ام-1-2 در 1998 وارد خدمت شده است.
خودروهای رادار، واحد فرماندهی و کنترل، پرتابگرهای موشک و خودروهای حامل موشک های ذخیره و تعمیرات از اجزای این سامانه هستند. برد موشک در نسل اول این سامانه 30 کیلومتر و در آخرین نمونه های نسل دوم آن(بوک-ام-2ئی) 50 کیلومتر و ارتفاع هدف قابل درگیری در نسل اول 30 تا 14هزار متر و در نسل دوم 15 تا 25هزار متر عنوان شده است.
واحدهای مختلف در سامانه بوک-ام-1
از توانمندی های مهم نوع بوک-ام-1-2 و بوک-ام-2ئی قابلیت درگیری با طیف وسیعی از اهداف هوایی است که حتی شامل موشک های بالستیک تاکتیکی(راهکنشی) و برخی اهداف سطحی و شناوری است. سرعت موشک این سامانه 1200 متر بر ثانیه و جرم سرجنگی آن 70 کیلوگرم بوده و توانایی تحمل تا 30 برابر شتاب جاذبه را دارد.
این سامانه قابلیت درگیری همزمان با 4 تا 6 هدف را داشته و در زمان 18 ثانیه از کشف نسبت به درگیری با هدف واکنش نشان می دهد. بوک-ام-1-2 تنها در مدت 5 دقیقه از استقرار برای اجرای عملیات آماده شده و در همین مدت نیز از حالت عملیاتی برای انتقال آماده می شود.
نسل دوم بوک روی پرتابگر چرخدار
در ساختار اصلی این سامانه به هر پرتابگر، یک رادار هم اختصاص داده شده که این یکی از عوامل استقلال عملکردی بیشتر و پایداری بالاتر در برابر جنگ الکترونیک دشمن است. مجموعه ویژگی های مطرح شده از این سامانه باعث شده تا کارشناسان نظامی دنیا، نسل آخر بوک را پایدارترین سامانه پدافند هوایی موشکی دنیا بدانند که حتی اگر کاملاً صحت نداشته باشد قطعاً یکی از برترین ها است.
مقایسه رعد با بوک
هر چند از رادار و سامانه کنترل آتش رعد مشخصاتی تاکنون اعلام نشده اما بر مبنای تصاویر و اطلاعات اندک منتشر شده می توان مقایسه هایی انجام داد.
اصول طراحی چنین سامانه هایی نشان می دهد برد رادار ردگیری هدف باید در حدود دو برابر بیشترین برد موشک و در حدود 100 کیلومتر باشد. راداری که در نخستین فیلم منتشر شده از آزمایش های رعد روی برخی از خودروهای پرتابگر دیده می شود.
خودروی مجهز به رادار در تصویر سمت چپ دیده می شود
رعد تاکنون تنها با پرتابگر سه فروندی روی یک خودروی جدید 6 چرخه دیده شده در حالی که بوک علاوه بر چنین خودرویی از پرتابگرهای شنی دار نیز استفاده می کند که همه آنها دارای چهار موشک هستند.
مقایسه خودروی ایرانی رعد با نمونه روسی هرچند نشان از شباهت های کلی دارد که هر دو را در یک رده جای می دهد اما تفاوت های آشکاری در ظاهر و چینش اجزا و زیرسامانه های مختلف از جمله بخش نگهدارنده و پرتاب موشک نشان می دهد که این خودرو طراحی متفاوتی داشته و در ایران ساخته می شود.
پرتابگر شنی دار سامانه سام-6
به گزارش مشرق، در فیلم منتشر شده این خودرو در حال حرکت در زمین های ناهموار دیده می شود که توانایی مهمی برای ایجاد امکان استقرار سامانه در نواحی گوناگون کشور است.
باید به خاطر داشته باشیم که تاکنون نزدیک به 10 نوع خودروی تاکتیکی از نمونه های یک چهارم تن تا تانک برهای سنگین در کشورمان طراحی و ساخته شده است. همچنین توانمندی صنایع دفاعی کشورمان در ساخت خودروهای شنی دار اثبات می کند در صورت لزوم، بکارگیری رعد روی شاسی های زرهی و شنی دار نیز دور از دسترس نخواهد بود، موضوعی که با توجه به سرزمین های کویری و رملی در کشور به خصوص شرق و البته تهدیدات هوایی از سوی پایگاه های آمریکایی در افغانستان می تواند با اهمیت باشد.
گفتنی است نسل اول موشک های سامانه بوک روی پرتابگر شنی دار سام-6 نیز به کار رفته اند و خودروهای این سامانه می توانند کاندیدایی هر چند موقت برای پذیرش موشک های طائر-2 سامانه رعد باشند.
در این بخش، مشخصات ظاهری موشک طائر-2 را با دو موشک از سامانه بوک مقایسه می کنیم که موشک 9-ام-38 از نسل اول بوک و موشک 9-ام-317 از نسل آخر دو نمونه انتخاب شده از سامانه بوک هستند.
سه موشک مورد مقایسه از بالا به پائین: 9-ام-317(نسل آخر بوک)، طائر-2، 9-ام-38(نسل اول بوک)
به طور کلی شکل بدنه طائر-2 با دو موشک روسی مشابه و شکل بال های میانی و بالک انتهایی آن متفاوت است. دماغه طائر نسبت به موشک های روسی با زاویه کمتری به نوک می رسد و در واقع تیزتر است. طول و همچنین قطر بدنه در این سه موشک تقریباً برابر هستند.
در هر سه موشک قطر بدنه در مقطعی از آن افزایش یافته است که از این نظر طائر-2 به نسل اول موشک بوک نزدیکتر به نظر می رسد. در موشک ایرانی طرح بال میانی به نسل دوم بوک نزدیک تر است اما هم در بال و هم در بالک افزایش سطح دیده می شود. به علاوه هر دوی اینها به قسمت عقبی موشک متمایل شده اند و حتی لبه فرار بالک عقبی بر انتهای موشک منطبق شده است.
عقب رفتن این بالک، خصوصیات کنترلی بهتری را در مرحله ای که سوخت داخل موشک به اتمام رسیده و توزیع جرمی آن نهایی و مرکز جرم به جلو منتقل شده به دلیل افزایش بازوی گشتاور بیشتر حول مرکز جرم ایجاد خواهد کرد. لبه حمله این بالک نیز دارای تغییر زاویه است که بهبودهای آیرودینامیکی را موجب می شود.
بزرگتر شدن سطح بال اصلی و بالک می تواند احتمال کمتر بودن سرعت طائر-2 را بوجود بیاورد زیرا سرعت با توان دوم در ایجاد نیروی برآ(لیفت) و پسا(درگ) مشارکت می کند و مساحت با توان اول؛ بنابراین با توجه به میزان افزایش سطح این بال می توان سرعت نهایی طائر را بطور حدودی 980 متر بر ثانیه تخمین زد. تیزتر شدن دماغه در جهت تلاش برای کاهش نیروی مقاوم و کاستن از میزان کاهش سرعت نیز با احتمال مطرح شده تطابق دارد. دلیل دیگر این افزایش مساحت، افزایش احتمالی وزن موشک است که برای برقراری تعادل نیرویی نیاز به بزرگتر شدن سطوح آیرودینامیکی را بوجود آورده است.
با توجه به مشخصات عملکردی و ابعاد موشک طائر-2 می توان آن را گزینه مناسبی برای جایگزینی با موشک های استاندارد بر روی ناوهای ایران دانست زیرا در عین برد بیشتر نسبت به آن امکان جایدهی طائر-2 در پرتابگرهای جعبه ای و در آینده با مجهز شدن به یک بوستر برای پرتاب عمودی وجود دارد.
سطح بدنه طائر صاف تر و کم زائده تر از موشک روسی نسل آخر بوک به نظر می رسد خصوصاً در ناحیه اتصال بال به بدنه به وضوح طرح ایرانی بهتر است زیرا از ایجاد زائده های بیرونی برای اتصال بال به بدنه خودداری شده. این امر باعث بهبود شکل جریان هوا اطراف موشک شده و نیروی مقاوم را کاهش می دهد. همچنین انتهای بدنه طائر مانند دو نمونه روسی با کاهش سطح مقطع(اصطلاحاً دم قایقی) ساخته شده تا نیروی مقاوم در انتهای بدنه بر اثر جدایش جریان(بیس درگ) پس از اتمام سوخت کاهش یابد.
در مجموع می توان گفت با این تفاوت ها و شباهت ها بین موشک و سامانه ایرانی با نوع روسی به همان میزانی که الگوبرداری از آخرین نسل سامانه بوک مشهود است، اجرای فرایندهای طراحی و بکارگیری روش های بهتر ساخت در سامانه رعد نیز قطعی است که نشان از توانمندی بالای متخصصان کشور در زمینه موشک های پیچیده پدافند هوایی دارد.
موشک هایی که قرار است اهدافی با سرعت های چند برابر صوت را در ارتفاع های مختلفی منهدم کنند و از اینرو جوانان ایران اسلامی در زمینه های مختلف الکترونیک، رادار، مخابرات، سازه، آیرودینامیک، مکانیک پرواز و پیشرانش با کار گروهی به این موفقیت بزرگ یعنی ساخت سامانه ای قابل مقایسه با بهترین سامانه های مشابه دنیا رسیده اند که بجز چینی ها، آمریکایی ها نیز برای توسعه نمونه بومی از آن الگوبرداری کرده بودند.
کارت سوخت موشکهای ایرانی چگونه شارژ میشود+عکس
پیشران های هواتنفسی با استفاده از یک ورودی هوا، دائماً در حال گرفتن اکسیژن برای ادامه یافتن فرایند احتراق سوخت هستند، بنابراین در ارتفاعات بالای جو و فراتر از آن قابل استفاده نیستند. پیشران های غیرهواتنفسی که به طور عمومی پیشرانه راکتی نیز گفته می شوند شامل دو نوع سوخت جامد و مایع می شوند که در واقع اکسیژن مورد نیاز را به نوعی در داخل خود حمل می کنند بنابراین می توانند در داخل یا خارج از جو زمین عمل کنند.
پیشران های هواتنفسی در موشک ها شامل انواع موتورهای جت است یعنی پالس جت، توربوجت، توربوفن، رمجت و اسکرمجت. این پیشران ها که در موشک هایی با مأموریت های گوناگون دیده می شوند. کروزهای ضد کشتی و ضد اهداف زمینی بیشترین کاربران این نوع پیشران ها و البته از نوع توربوجت یا توربوفن هستند. موشک معروف وی-1 ساخت آلمان اولین موشک مجهز به موتور جت و از نوع پالس جت بود که در سالهای پایانی جنگ دوم جهانی به طور نسبتاً گسترده ای مورد استفاده قرار گرفت.
موشک کروز وی-1
موشک های هوا به هوا مانند متئور اروپایی، سطح به هوا مانند سام-6 روسی و هوا به سطح ضد رادار مانند خا-31 روسی نیز با موتورهای رمجت ساخته شده اند که به دلیل ماهیت عملکرد این پیشران، مخصوص استفاده در سرعت های چندین برابر صوت هستند.
به جز دو نمونه رمجت و اسکرمجت، که اجزای متحرک در داخل خود ندارند بقیه انواع نامبرده دارای قطعات و بخش های کامل هسته یک موتور جت شامل کمپرسور، محفظه احتراق و توربین، شیرها و لوله ها و پمپ برای انتقال سوخت هستند. به علاوه به دلیل پیچیده بودن علوم مرتبط با احتراق در سرعت های بالا ( خصوصاً احتراق در سرعت مافوق صوت در موتور اسکرمجت) این دو نوع موتور در کشورهای زیادی توسعه نیافته اند.
موتورهای هواتنفسی توربوجت و توربوفن برای مسافت های طولانی بسیار مناسب تر از پیشران های راکتی(سوخت مایع و جامد) بوده و ایجاد امکان ساخت دقیق و مطمئن آنها در ابعاد کوچک و وزن کم بود که باعث شد تا ابتدا جای خود را در موشک های کروز ضد کشتی و راهبردی و بعدها نمونه های راهکنشی هوا به سطح باز کنند. کشورهایی مانند چین، هند و ایران نیز امروزه موتورهای توربوجت ویا توربوفن برای موشک های کروز و پهپادهای خود تولید می کنند.
هر چند قرار نیست موشک ها مانند هواپیماها مدت زیادی در حال پرواز باشند اما با توجه به اهمیت قابلیت اطمینان در یک موشک که پس از شلیک، قابل بازگشت و شروع مجدد عملیات در وقتی دیگر نیست و از طرفی صدها قطعه متحرک در حال کار در یک موتور جت، فناوری ساخت این پیشرانه ها اهمیت بالایی دارد تا از این نظر در نتیجه نهایی عملیات نظامی که موشک برای آن شلیک می شود اشکالی بوجود نیاید. موشک هایی که با موتور جت کارمی کنند بیشترین طول زمان پرواز در بین همه موشک ها را داشته و با توجه به برد و سرعت نمونه هایی که تاکنون در جهان ساخته شده نهایتاً کمتر از 6 ساعت در پرواز خواهند بود.
موتور توربوجت در یک موشک ضد کشتی
پیشران های راکتی خصوصاً سوخت جامد، یار دیرین موشک ها و راکت ها بوده اند؛ از نمونه های دست ساز چینی مربوط به چند سال پیش تا فضاپیماهای آینده. این پیشرانه ها قدرت بسیار بالای نهفته در سوخت های شیمیایی را آزاد کرده و به موشک های چند ده تنی، سرعت های اَبَرصوتی می دهند.
طرحی از یک موشک با پیشران سوخت جامد
پیشران های سوخت مایع، به طور ساده از یک مخزن سوخت، یک مخزن حاوی اکسید کننده(به جای اکسیژنی که باید از هوا برای اشتعال تأمین می شد)، پمپ ها، لوله ها و شیرهایی برای انتقال این مواد به محفظه احتراق و یک نازل که با شکل خاص خود باعث بیشتر شدن نیروی رانش تولیدی می شود تشکیل شده اند.
پیشران های سوخت جامد بسیار ساده تر بوده و عمل اشتعال در همان محفظه ای که سوخت قرار دارد به انجام رسیده و گازهای حاصله با عبور از نازل باعث حرکت موشک می شوند. بنابراین در اینجا از اجزا و قطعات مختلف موجود در پیشران های سوخت مایع خبری نخواهد بود.
پیشران های سوخت جامد پس از شلیک از همان ابتدا دودی با رنگ روشن و اغلب سفید از خود به جای می گذارند در حالی که پیشرن سوخت مایع بعد از اتمام شعله پشت نازل موشک(خروجی گازها) اثری ایجاد نمی کنند.
سرعت سوزش سوخت های جامد با توجه به شکل قرارگیری سوخت، متفاوت اما برای هر نوعی ثابت است و از این رو به طور کلی یک پیشران سوخت جامد سریعتر از سوخت مایع به پایان می رسد. همچنین فرایند سوزش سوخت جامد تقریباً در همه نمونه های ساخته شده در دنیا قابل کنترل یا متوقف کردن نیست در حالی که در پیشران سوخت مایع از طریق شیرها روی جریان سوخت و اکسید کننده، کنترل وجود دارد و حتی از لحاظ نظری، به راحتی امکان خاموش کردن پیشران هم وجود دارد.
موتورهای راکتی سوخت جامد معمولاً شتاب بسیار بالاتری را در زمان کوتاه تر در دسترس قرار می دهند اما توان تولیدی پیشران سوخت مایع بیشتر است از اینرو در موشک های بزرگ و سنگین عموماً یا فقط از این نوع استفاده می شود یا در صورت چند مرحله ای بودن موشک، در مرحله اول ویا به عنوان شتاب دهنده کمکی(بوستر) از پیشران سوخت جامد استفاده می شود.
به گزارش مشرق، از جهت سهولت نگهداری هم موتور راکتی سوخت جامد طول مدت انبارداری بسیار بیشتری داشته، حمل و نقل آن ساده تر از موتورهای سوخت مایع بوده و اطمینان پذیری بیشتری را به وجود می آورند. این موشک ها بدون نیاز به بازبینی از بابت پیشران می توانند تا سال ها در انبار یا سکوی پرتاب مستقر بوده و آماده به کار باشند.
در مقابل، موشک با سوخت مایع امکان جابجایی بسیار سخت اگر نه ناممکنی دارد، سوخت پیش از شلیک موشک به داخل آن تزریق شده که معمولاً ای کار چند ساعت به طول می انجامد، به دلیل خاصیت خورندگی مایعات مورد استفاده مدت آماده به کار بودن موشک کم و اغلب در حد 6 ماه است که پس از آن باید سوخت و اکسید کننده تخلیه شده و در صورت لزوم مخازن شسته شوند و وجود اجزای مکانیکی هم نیاز به برخی بازدیدهای دوره ای را وجود می آورد.
طرحی از اجزای داخلی یک پیشران سوخت مایع
محصولات ایرانی
تلاش های بومی کشورمان ایران برای ساخت موشک به میانه های جنگ تحمیلی 8 ساله باز می گردد که مهمترین موارد آن که تأثیر بسزایی در آینده موشکی کشور داشتند شامل نوع سطح به سطح کوتاه برد سوخت جامد بر اساس موشک فراگ روسی و نوع بالستیک کوتاه برد سوخت مایع بر مبنای اسکاد که از سوریه خریداری شده بود هستند.
بر مبنای اطلاعات رسمی منتشر شده در کشور، امروزه در همه انواع موشک های سطح به سطح، سطح به هوا، هوا به سطح محصولاتی مطابق نیاز در ایران تولید انبوه می شود و در رده هوا به هوا نیز نمونه هایی ساخته و آزمایش شده است. این موشک ها از موتورهای راکتی سوخت جامد و مایع و موتورهای توربوجت استفاده می کنند و بردهای مختلفی از چند کیلومتر تا 2هزار کیلومتر را پوشش می دهند.
زلزال با سوخت جامد و برد بیش از 200 کیلومتر
موشک هوا به سطح سوخت جامد ستار-3
موشک سطح به هوای سوخت جامد شاهین
می توان گفت شاخص ترین نمونه های این محصولات موشک های کروز دریایی رعد و قادر با برد های چند صد کیلومتر با موتور اولیه سوخت جامد و پیشران اصلی توربوجت و طول زمان پرواز کمتر از 30 دقیقه، کروز زمینی دوربرد مشکات با برد 2هزار کیلومتر و زمان پرواز نهایی احتمالی بیش از 2 ساعت، خانواده موشک های بالستیک میانبرد و دوربرد شهاب با سوخت مایع و موشک سوخت جامد دوربرد و دو مرحله ای سجیل هستند.
موتور توربوجت کوچک طلوع-4 ساخت ایران
موشک ضدکشتی و کروز قادر، پس از جدا شدن موتور اولیه راکتی و شروع به کار موتور توربوجت
هر دو نوع پیشران راکتی برای کارکرد ایمن در وهله اول و کارکرد بهینه به عنوان خواسته دوم طراحان، نیاز به محاسبات پیچیده و لحاظ کردن عوامل تأثیر گذار بسیار در زمینه های گوناگونی چون سازه، انتقال حرارت و ترمودینامیک، سوخت و احتراق، دینامیک و ارتعاشات دارند و پس از طراحی و ساخت نیز باید در معرض آزمایش های سختگیرانه ای قرار بگیرند که همه این موارد در کشورمان و به صورت بومی به انجام می رسد.
موشک سوخت جامد و دو مرحله ای سجیل در مرحله ای از توسعه و آزمایش
میزان پیشرفتگی این علوم به قدری است که ناباوری کارشناسان خارجی سبب ابراز نظرهای عجیبی از سوی آنان برای توجیه موفقیت های موشکی کشورمان شود این در حالی است که به کارگیری این محصولات دفاعی بومی در رزمایش های متعدد در حالی که هر چند سال نیز با وجود شدیدتر شدن تحریم ها، نمونه ای جدید از آنها نیز ساخته می شود بهترین اثبات برای این افراد است.
برای توضیح بیشتر پیرامون دشواری های طراحی و ساخت یک موتور راکتی جدید خصوصاً از نوع سوخت مایع باید گفت ضمن نیاز به اجرای تمام مراحل مطالعه و طراحی، تمامی انواع آزمایشات نیز باید بر روی پیشران جدید اجرا شود تا از مطلوب بودن نتیجه اطمینان حاصل شود. مثلاً با توجه به اینکه گازهای پرسرعت خروجی از موتور راکتی تراکم پذیر(Compressible) هستند قابلیت ارتعاش دارند. در صورت ورود گاز به مدهای ارتعاشی نامطلوب به طبع آن نازل(خروجی موشک)، لوله های حاوی سوخت، شیرها و اتصالات و سازه موشک نیز دچار ارتعاش شده و در صورت بروز پدید تشدید(Resonance) موشک ماهواره بر از بین خواهد رفت. بنابراین تمامی محاسبات پیچیده دینامیک سیالات، حرارت، سازه برای خاص ترین حالات نیز باید اجرا شده که به نوبه خود بسیار زمانبر بوده و پس از ساخت نمونه اولیه آزمایش صورت گیرد.
شهاب-3
این در حالی است که فرماندهی کل سپاه در مصاحبه خبری اخیر خود، علت انفجار سال گذشته که موجب شهادت سردار حسن تهرانی مقدم شد را به آزمایش نوعی سوخت جدید و انفجار آن نسبت داده اند. باید دید با اعلام شدن مشخصات سوخت مربوط و تأثیر آن روی مشخصات عملکردی موشک های نظامی و غیر نظامی ایرانی، این به اصطلاح کارشناسان خارجی بر مبنای علم خود چه واکنشی نشان می دهند.