موتورهای سوخت مایع در ایران

موتورهای سوخت مایع در ایران

---

اولین سابقه ورود موشکهای سوخت مایع بالستیک به زمان اوج جنگ ایران و عراق (جنگ شهرها) برمیگردد. ایران در سال 1985 حدود20 فروند موشک و 2 دستگاه سیستم پرتاب موشکهای اسکاد را از لیبی خریداری کرد. در ادامه این برنامه اندکی بعد توانست دهها فروند موشک اسکاد-بی را از کره شمالی وارد کند و برنامه های گسترده ای را برای تولید و بومی سازی فناوری تولید این موشکها را تدارک ببیند.

---

در این پست بنا داریم نگاهی به فناوری موتورهای این موشکها و تواناییهای آنها نگاه عمیقتری داشته باشیم.

شهاب-1

در سال 1987ایران اولین آزمایش موشک بومی خود موسوم به شهاب-1 را انجام داد که به شهاب-1 معروف است . این موشک 320 کیلومتر برد دارد و بر اساس موشک اسکاد-بی روسی طراحی شده است. اولین آزمایش موفق این موشک در سال 1988 یعنی سال پایانی جنگ انجام شد و تولید محدود آن نیز در همان سال آغاز شد.

این موشک از یک دستگاه موتور موشک اسکاد -بی موسوم به S5.2/9D21 استفاده میکند که مشخصات آن به صورت زیر است:

مختصات موتور9D21

این موتور یک محفظه احتراق دارد و جزء موتورهای سیکل باز محسوب میشود . رانش این موتور حدود 13310-13380 کیلوگرم است.ایمپالس ویژهS.I   آن 226 ثانیه است و ایمپالس VAC آنها258ثانیه است . این موتور در هر ثانیه 57.83 کیلوگرم سوخت مصرف میکند . طول این موتور 1490 میلیمتر  و حداکثر قطر آن نیز 770 میلیمتر است.قطر  گلوی  نازل موتور این موشک 124.5 میلیمتر و قطر نازل خروجی آن نیز 400 میلیمتر است.

فشار درون محفظه احتراق این موشک 96.4 کیلوگرم بر سانتی متر مربع است و فشار در خروجی نازل این موتور 0.827 کیلوگرم بر سانتیمتر مربع است.

این موتور از کروسین Tm-185  به عنوان سوخت استفاده میکند.در دمای 20 درجه سانتیگراد مقدار سوخت موتور را میتوان تا 822 کیلوگرم تنظیم کرد.اکسیدکننده این موتور Ak-27I است که در دمای 20 درجه مخزن آن گنجایش 2919 کیلوگرم از این ماده را دارد.

این موتور از  سوخت TG -02 samin به عنوان ماده آغازکننده احتراق موتور استفاده میکند. معمولا برای پرتاب  30-35 کیلوگرم از این ماده به عنوان آغازگر احتراق مصرف میشود.

---

شهاب-2

موشک شهاب-2 بر گرفته از موشک اسکاد-سی کره شمالی است . گفتنی است اسکاد -سی با استفاده از تجربه عراق در افزایش برد موشک اسکاد-بی موسوم به الحسین توسعه یافته ذاست و احتمالا در اوایل دهه نود تعداد زیادی از این موشک ها به ایران و سوریه صادر شده است.

شهاب-2  500 کیلومتر برد دارد و قادر به حمل یک کلاهک 750 کیلوگرمی است. این موشک از یک موتور 9D21 بهبود یافته بهره میبرد و ضربه ویژه آن 240 ثانیه است. این موتور از بسیاری جهت همانند موتور موشک شهاب-1 است.

---

قیام-1

این موشک پیشرفته ترین ورژنی است که بر اساس فناوری موشک اسکاد توسعه یافته است. این سیستم یک موشک کاملا ایرانی است و از بسیاری جهات بر موشک مادر خود برتری دارد.

از آنجا که این موشک از همان موتور شهاب-1و2 استفاده میکند نیازی نمیبینیم توضیح بیشتری در اینجا ارائه کنیم.در واقع موشکهای شهاب-1و2 و قیام-1 از یک سیستم موتوری بهره میبرند.

---

موشک تندر69

تنها موشک سوخت مایع ایران که هیچ ربطی به اسکاد ندارد تندر 69 است. این موشک نمونه ی زمین به زمین موشک سام 2 یا اچ کیو 2 چینی یا صیاد ایرانیست.برد آن 150 کیلومتر است و مشابه موشک سی اس اس 8 چینی هاست. به نظر میرسد خط پروازی آن مانند موشک فاتح 110 باشد. با توجه به وجود موشکی مانند فاتح و این موضوع که هر دو در یک سال رونمایی شدند به نظر میرسد تندر 69 به آن شکل به تولید انبوه نرسیده یا اگر هم رسیده حتی در رژه ها هم به نمایش در نیامده.

در مورد موتور این موشک میتوان چنین گفت:

موتور کمکی سوخت جامد که به عنوان مرحله اول موشک شناخته شده است یک بوستر PRD-18 kartokove است که رانشی معادل 265-455 کیلونیوتن تولید میکند و مداومت فعالیت آن نیز 3-5 ثانیه است.

مرحله دوم نیز برای تولید نیرومحرکه از زوج پیشرانه  هایپرگولیس استفاده میکند. از آنجا که این مرحله به عنوان مرحله اصلی موشک از سوخت مایع بهره میبرد برای سوخت آن از TG-02و برای اکسیدکننده آن از AK-20k استفاده شده است.

---

استارت موتور مرحله دوم نیز توسط   ماده OT-55 (نیترات ایزوپروپیل) در این سیستم انجام میشود. از این ماده همچنین برای استارت موتورهای مدلهای مختلف V-750مانند 1D-11Dو 13D استفاده شده است. این ماده فشار موردنیاز زوج پیشرانه را در مخازن تامین میکند. وجود این فشار باعث میشود سوخت و اکسید کننده با فشار بالا به محفظه وارد شوند و فرآیند تولید نیذوی موتور در فشار بالا انجام شود.

---

موشک شهاب-3

از بین خانواده موشکهای شهاب . موشک شهاب-3 دوربرد ترین و بزرگترین موشک این خانواده به شمار میرود . این موشک اولین بار  در سال 1997 آزمایش شد و بردآن  900-1300 کیلومتر است . این موشک برای رسیدن به چنین بردی نیاز دارد موتوری بسیار قدرتمندتر از موتورهای اسکاد داشته باشد .لذا برای تامین نیروی مورد نیاز خود از یک موتور بزرگ شده و قدرتمند اسکاد با توان 4 برابر بهره میبرد. تاکنون از این موشکها مدلهای متفاوتی تولید شده که برد برخی از آنها به حدود 2000 کیلومتر میرسد.

این موشک همانطور که گفته شد از یک موتور توسعه یافته که بر اساس موتور اسکاد-بی تکمیل شده است . سابقه این موتور به موشک روسی آر -18 روسی برمیگردد. گفتنی است شرکت لسیف این موتور را طراحی کرده است. این موتور 150 درصد از همتای اسکادی خود برگتر است و قطر نازل خروجی گاز ان آن به 62 سانتیمتر میرسد.گفتنی است قطر کلی موشک شهاب-3 1.25 متر است.

قبلا تصور میشد که این موتور بر اساس موتور موشک چینی دی اف-3 ساخته شده باشد که 4 عدد از آنها به صورت خوشه ای 4 تایی در مجموعه موتور Yf-2 در دی اف -3 استفاده شده شده است. این موتور از زوج پیشران UDMH/AK-27 برای تولید رانش استفاده میکند. استفاده از چنین پیشرانی نیاز به تانکهای بزرگی دارد که موشک اسکاد فاقد چنین تانکهایی است.

در همین هنگام روزنامه روسی نووستی کوزمونافیتیکامقاله ای را منتشر کرد که در آن ذکر شده بود که موتور YF-2 برای انتقال پیشران به محفظه از یک توربوپمپ  بهره میبرد در حالی که موتور نودونگ_ شهاب-3) بیشتر شبیه همتای کوچکتر خود یعنی موتور اسکاد است. این موتور شباهت بسیاری به   موتور S2.1100  موشک آر-18 چهار محفظه ای شرکت ایسایف دارد.

منابع اطلاعاتی اشاره دارند که توسعه موتور آر-18 در سال 1958 میلادی متوقف شده است. به نظر میرسد که این موشک یک موشک آر-17 بزرگ شده است.

موارد قابل توجه در این داده ها اینست که نودونگ از آنجایی که شباهت بسیاری به آر-18 دارد احتمالا از طریق این شرکت در اختیا کره شمالی قرار گرفته است. زیرا که شرکت لسیف هیچگاه موفق نشد این موشک را یه شکل یک سلاح وارد ارتش شوروی کند.دلیلی نیز بر این فرضیه وجود دارد که از جمله آن میتوان که حک شدن حروف سیریلیک بر روی موتور موشک شهاب-3 اشاره کرد.

این موتور کششی معادل 248 کیلونیوتن دارد . و 12912 کیلوگرم سوخت در نمونه اولیه شهاب-3 در مخازن حمل میشود.حداکثر زمان سوزش موتور نیز به 95ثانیه میرسد.

جدول شماره-1  : مختصات موتور موشکهای شهاب-1و2 و قیام-1

قیام-1	شهاب-2	شهاب-1	نوع موشک
16	10.944	11.164	حداکثر طول (متر
14	7.441	7.441	متر؟) طول موشک غیر مسلح
0.88	0.88	0.88	(متر)قطر
3.759	3.759	3.759	KG)جرم سوخت
Kerosene / 73%HNO3 +27%N2O4	Kerosene / 73%HNO3 +27%N2O4	Kerosene / 73%HNO3 +27%N2O4	نوع سوخت
S5.2 (9D21	S5.2 (9D21	S5.2 (9D21	نوع موتور
130.6	130.6	130.6	Thrust s.l. (kN)
149.7	149.7	149.7	Thrust vac (kN)
2258	2258	2258	Isp s.l. (Ns/kg)
2589	2589	2589	Isp vac (Ns/kg)
65	65	65	sec)حداکثر زمان سوزش موتور
9.73	9.73	9.73	(MNsحداکثر ضربه ویژه موتور

در اینجا میبینیم که موتور این سه نوع موشک که از خانواده موشکهای اسکاد به شمار میروند توان تقریبا یکسانی دارند و تفاوت برد این موشکها بیشتر ناشی از کاهش وزن کلاهک یا بدنه موشک و افزودن به  مقدار سوخت آن است.

جدول شماره 2 : -مختصات موتور خانواده موشکهای شهاب-3

قدر-2	قدر-1	شهاب-3	نوع موشک
~20.5	~17.0	~16.0	حداکثر طول (متر
~17.0	~13.5	~11.5	متر؟) طول موشک غیر مسلح
1.25	1.25	1.25	(متر)قطر
18790	14.090	12.912	KG)جرم سوخت
UDMH/AK-27	UDMH/AK-27	UDMH/AK-27	نوع سوخت
		Isayev n.n. (1)	نوع موتور
284.4	284.4	284.4	Thrust s.l. (kN)
313.8	313.8	313.8	Thrust vac (kN)
2422	2422	2422	Isp s.l. (Ns/kg)
2672	2672	2672	Isp vac (Ns/kg)
160	120	120	sec)حداکثر زمان سوزش موتور
50.2	37.6	34.5	(MNsحداکثر ضربه ویژه موتور

ادامه دارد....

میراژ در ایران؛ مهمان ناخوانده ای که عزیز شد + عکس

میراژ در ایران؛ مهمان ناخوانده ای که عزیز شد + عکس

این هواپیماها در حالی وارد ایران شدند که نه تنها هیچ کتاب راهنما و دفترچه فنی به همراه نداشتند بلکه شاید همه آنها فاقد جایگاه های حمل جنگ افزار بودند. بدیهی است که قطعات یدکی نیز برای این هواپیما موجود نبود اما سطح فناوری های میراژ اجازه نمی داد از آن صرف نظر شود.

«میراژ اف-1» جنگنده ای چند منظوره ساخت شرکت داسوی فرانسه است که نخستین نمونه آن در سال 1966 پرواز کرده و در 13 کشور جهان به کار گرفته شده و در برخی کشورها از جمله خود فرانسه همچنان در حال خدمت است.

این جنگنده پس از طرح های موفق و پرطرفدار میراژ-3 و 5 ساخته شد و پس از سوپر اتندارد دومین و آخرین طرح جنگنده در داسو بود که از بال دلتایی استفاده نمی کرد. اما این میراژ(به معنی سراب) نیز با اقبال خوبی روبه رو شده و بیش از 700 فروند آن ساخته شد. این در حالی بود که ناکامی بزرگ میراژ اف-1 در انتخاب نشدن به عنوان جنگنده سبک و چندمنظوره ناتو در رقابت با «اف-16» آمریکایی بازار بزرگی را از چنگ فرانسوی ها خارج کرده بود.

این جنگنده در نمونه های مختلف خود بین 7400 تا 7600 کیلوگرم جرم دارد(بدون سلاح و سوخت) طولی کمتر از 15.5 متر، دهانه بالی در حدود 8.4 تا 9.3 متر، بیشینه جرم 16200 کیلوگرم داشته و با موتور توربوجت آتار-9-کی خود به بیشترین سرعت 2.2 ماخ(2250 کیلومتر بر ساعت) در ارتفاع بالا دست می یابد. بیشینه برد نمونه های مختلف میراژ اف-1 در حدود 3300 و برد رزمی آنها کمتر از 1500 کیلومتر بدون سوختگیری هوایی گزارش شده است. البته میزان برد تابع عوامل مختلفی از جمله میزان سوخت و وزن محموله جنگی در حال حمل، سرعت و ارتفاع پروازی بوده و این اعداد مربوط به حالات معمول برای مقایسه هستند.

این جنگنده توانایی حمل 6300 کیلوگرم محموله را داشته و از دو جایگاه در نوک بال ها(برای موشک های کوتاه برد هوا به هوا)، دو جایگاه زیر هر بال و یکی هم زیر بدنه برای حمل این بار برخوردار است. بیشترین ارتفاع پروازی قابل دستیابی این هواپیما 20هزار متر عنوان شده است.

میراژ اف-1 از رادار «سیرانو-4» با برد حدود 100 کیلومتر استفاده کرده و تسلیحات هوابه هوای آن شامل موشک کوتاه برد حرارتی «مجیک» و انواع موشک میان برد «سوپر-530» است. کشورهای مختلفی به جز فرانسه دارای این هواپیما هستند از جمله یونان، آفریقای جنوبی، لیبی، اسپانیا، مراکش و اکوادر که همچنان از میراژ استفاده می کنند.

سابقه در عراق

هر چند سفارش میراژ از سوی عراق به قبل از جنگ تحمیلی بازمی گردد اما اولین سری 16 تایی از نمونه اف-1ئی-کیو که مختص عراق ساخته شده بود تا فروردین 1360 تحویل نیروی هوایی این کشور قرار نگرفت.

عراق به عنوان بزرگ ترین مشتری خارجی این جنگنده 126 فروند میراژ اف-1 در بیش از 6 نمونه که بهسازی هایی نسبت به نمونه قبلی داشتند تحویل گرفت. این هواپیما پس از ورود به نیروی هوایی عراق پیش از آنکه سهمی در نبردهای هوایی با همسایه پرقدرت شرقی کسب کند بیشتر نقش قربانی را در برابر «اف-14 تامکت» های نیروی هوایی ارتش جمهوری اسلامی ایران بازی کرد،‌ نقشی که حتی با وجود ارتقاءهای متعدد، آراسته شدن به تسلیحات جدید و آموزش های کامل فنی و راهکنشی(تاکتیکی) توسط فرانسوی ها تا آخرین روزهای جنگ ادامه داشت. در واقع به جز آن درگیری معروف که میراژهای عراقی با جدیدترین نمونه موشک سوپر-530-اف موفق به سرنگونی دو تامکت ایرانی شدند پیروزی چشمگیر دیگری در برابر حریف مستقیم خود پیدا نکردند.

در مقابل تامکت های ایرانی چندین بار موفق به سرنگونی بیش از دو تا سه فروند میراژ در درگیری های هوایی در یک روز شدند؛ شاهکاری که تا آخرین روزهای دفاع مقدس و با وجود همه مشکلات تعمیرات و تسلیحات رقم می خورد.

اما سایر جنگنده های نهاجا از جمله انواع «اف-4 فانتوم» و خصوصاً «اف-5 تایگر» زخم های قابل توجهی از میراژها دریافت کردند و آمارهای منتشر شده نشان می دهد این جنگنده توانست برتری نسبی بر فانتوم و برتری محسوسی بر تایگر کسب کند. در مجموع همین آمارها نشان دهنده انهدام بیش از 20 تا 33 فروند میراژ در نبردهای هوایی با ایران است یعنی 16 تا 26 درصد دارایی عراق از این نوع جنگنده که تلفات بالایی است.

سوختگیری هوایی میراژ اف-1 در ارتفاع پائین

میراژهای عراقی البته در نبرهای هوا به سطح موفقیت های زیادی کسب کردند. اجرای عملیات بمباران سنگین، حملات ضربتی به عمق خاک ایران با سوختگیری جنگنده های میراژ از جنگنده میراژ دیگر حتی تا عمق بیش از 600 کیلومتری ایران و معروف تر از همه اجرای عملیات ضدکشتی با موشک های «اگزوست» در نبردهای دریایی و جنگ نفتکش ها از جمله سوابق عملیاتی این هواپیما در زمان حضور در عراق بوده است. هر چند که چندین فروند از آنها نیز در اثر آتش پدافند هوایی منهدم شدند.

یکی از عجیب و رازآلودترین عملیات های میراژ در زمان حضور در نیروی هوایی عراق حمله به ناو آمریکایی «استارک» با موشک اگزوست و از مسافت چند ده کیلومتری بود که منجر به آسیب دیدن شدید این کشتی رزمی شد در حالی که روابط عراقی ها با آمریکا در آن مقطع(1987) خوب بود و البته ناو آمریکایی هم نتواست در برابر هیچ یک از دو موشک شلیک شده واکنشی نشان دهد.

یک میراژ عراقی در حال شلیک موشک اگزوست

به گزارش مشرق، نکته جالب در مورد میراژهای غربی عراقی تلاش برای تجهیز این جنگنده بمب افکن موشک های هوا به سطح جدید شوروی سابق بود که در روزگار جنگ سرد و تفاوت فناروی های غربی و شرقی امری جدید بود هر چند که این تلاش ها به نتیجه قابل توجهی نرسید.

میراژ عراقی مجهز به موشک هوابه سطح روسی KH-29

ورود به ایران

پس از حمله عراق به کویت و اشغال این کشور کوچک و ائتلاف ناتو و کشورهای منطقه برای آزاد سازی این انبار نفت نیروی هوایی عراق با وجودِ داشتن 8 سال تجربه رزمی سنگین در جنگ تحمیلی قبلی خود یعنی حمله به ایران نتوانست به موفقیتی جز یک پیروزی هوایی در برابر هواپیماهای ائتلاف دست یابد و با از دست دادن برتری هوایی و بالا رفتن تلفات پرنده هایش راهکاری عجیب را برگزید و به جای هر حرکتی بیش از 100 فروند از هواپیماهای جنگی و تعدادی هواپیمای غیرنظامی را به سمت ایران پرواز داد تا از آتش دشمن مصون مانده و بعدها با فروکش کردن جنگ آنها را از ایران پس بگیرد.

این طرح عراقی ها اما با ممانعت ایران از پس دادن هواپیماها به بن بست برخورد و در اظهار نظرهای غیر رسمی دلیل اینکار در نظر گرفتن این مهاجران غیرقانونی اما بسیار ارزشمند به عنوان بخشی از غرامت جنگ تحمیلی 8 ساله در کشور عنوان شد. بنا بر اظهارات منابع خارجی حدود 24 فروند میراژ اف-1 در بین این هواپیماهای وجود داشته که 17 فروند نوع تک سرنشین و 7 فروند نوع دو نفره بوده است.

پرواز جمع سه فروند از میراژ های کشورمان

مهمان های ناخوانده عراقی پس از عبور از مرزهای غربی کشور، عمدتآً‌در پایگاه سوم شکاری همدان فرود آمدند و بعدها به نقاط دیگر منتقل شدند. میراژها نیز هر چند در چند پایگاه کشور حضور یافتند اما سرانجام در قالب یک اسکادران شکاری جدید در پایگاه هوایی مشهد مستقر شده و از آن پس با فراز و نشیب های فراوانی تا به امروز در حال خدمت بوده اند.

اتفاقی بزرگ؛ ارتقاء بدون دفترچه راهنما

این هواپیماها در حالی وارد ایران شدند که نه تنها هیچ کتاب راهنما و دفترچه فنی به همراه نداشتند بلکه شاید همه آنها فاقد جایگاه های حمل جنگ افزار بودند. بدیهی است که قطعات یدکی نیز برای این هواپیما موجود نبود و این در حالی بود که سطح فناوری های میراژ اجازه نمی داد از آن صرف نظر شود. بنابراین بار دیگر و برای چندمین بار پس از انقلاب متخصصان داخلی دست به کار بزرگی زده و برای عملیاتی کردن این هواپیما بدون مراجعه به کشور سازنده اقدام کردند.

در ابتدا خلبانان ماهر نهاجا حتی بدون برگزاری دوره آموزش از سوی خلبانان عراقی این هواپیماها را به پرواز در آورده و پس از استقرار در پایگاه مشخص شده برای این هواپیما رفته رفته متخصصان تعمیر و نگهداری نهاجا و صنایع هواپیمایی موفق به سرپا نگهداشتن این جنگنده برای نیروی هوایی ارتش جمهوری اسلامی ایران شدند. هر چند که گاه و بیگاه مشکلات فنی گریبانگیر این پرنده شده و تعداد عملیاتی از این جنگنده در مواقعی بسیار کم می شد. حتی یک مورد سانحه نیز برای یکی از میراژهای دو نفره ایران در نزدیکی مشهد به وقوع پیوست که منجر به شهادت یکی از خلبانان آن شد.

نمونه دو نفره از میراژهای نهاجا

وقوع این دست مشکلات نیز باعث نشد تا این هواپیماها از رده خارج شوند بلکه تلاش برای فعال کردن تعداد بیشتری از آن به طور ثابت انجام شد بطوریکه هم اکنون تعدادی از این جنگنده در پایگاه دهم شکاری چابهار مستقر هستند که خبر پروازهای عملیاتی آنها در رزمایش های اخیر نیز منتشر شد.

از کم و کیف میزان آمادگی رادار این جنگنده ها اطلاعاتی ارائه نشده است اما با توجه به برد قابل توجه و مداوت پروازی بیش از دو ساعت که توسط این جنگنده قابل دستیابی است میراژهای نهاجا در شرق کشور فعالیت مناسبی داشته اند و پروازهای گشتی زیادی را به انجام رسانده اند. در عرصه دریا نیز چیره دستی این هواپیماها در زمان جنگ با ایران آشکار شده و در صورت آمادگی رادار و دسترسی به موشک اگزوست این ترکیب همچنان برای شناورهای دشمن پیام آور نابودی خواهد بود. با توجه به توان متخصصان داخلی در شناخت فناوری های خارجی و تسلط به آنها احتمال آمادگی سامانه های راداری این جنگنده قابل توجه است.

میراژ اف-1 مجهز به نوع اصلاح شده ای از موتور آر-دی-33

سایر دارندگان میراژ بهسازی های مختلفی را روی آن به انجام رسانده اند که هر چند به طور گسترده انجام نشد اما نشان داد این هواپیما بستر خوبی برای توسعه توانایی های خود دارد. از آن جمله تجهیز میراژهای آفریقای جنوبی به موتور «آر-دی-33» جنگنده «میگ-29» و یا موشک های کوتاه برد پیشرفته «آر-73آرچر» روسی. گفتنی است هر چند مصرف ویژه سوخت موتور روسی آر-دی-33 از موتور خود میراژ کمی بیشتر است اما 200 کیلوگرم جرم کمتر و 15 درصد رانش بیشتر آنقدر وسوسه انگیز بود تا با کمی تغییرات فنی این کار به انجام رسیده و به مرحله پرواز برسد و در خود روسیه هم به نمایش درآید.

میراژ اف-1 مجهز به موشک هوا به هوای آر-73

با توجه به اینکه توانایی میراژ در زمینه حمل وزن محموله تنها 13 درصد کمتر از فانتوم-ئی و برد آن بیشتر از این جنگنده کهنه کار آمریکایی است می توان انتظار داشت نهاجا تلاش کند تا میراژها به تسلیحات بومی مجهز شده و برای مأموریت های تعریف شده به کار گرفته شوند.

خصوصاً‌ با توجه به اینکه نهاجا در هماهنگ کردن تسلیحات شرقی موجود روی هواپیماهای غربی و برخی تجهیزات شرقی روی پرنده های غربی خود ید طولایی دارد. مثلآً یکی از گزینه های محتمل کاربری موشک کوتاه برد وبسیار کارآمد آر-73 توسط میراژ است همانطور که اخبار غیر رسمی حاکی از بکارگیری آن روی سایر هواپیماهای غربی نهاجار نیز دارد. حداقل نصب تسلیحات بومی مانند موشک های ضد کشتی دوربرد نور و قادر یا بمب های هدایت شونده قاصد روی این جنگنده ها دور واقعیت نیست.

این جنگنده هر چند با روشی غیرمعمول وارد ناوگان نهاجا شده اما با تلاشی امیدوارانه و برای غلبه بر تحریم ها نشان روشنی از عزم جدی نیروهای داخلی برای استفاده از ابزارهای موجود و بهسازی آنها برای نیازهای موجود داشته و تأیید دیگری بر توانایی های علمی و فنی داخلی است.

جدیدترین موشک کره شمالی

جدیدترین موشک کره شمالی

---

اخیرا کره شمالی در یک رژه نظامی بزرگ به مناسبت 100 سالگرد تولد کیم ایل سونگ بنیانگذار این کشور برگزار شد یک موشک و لانچر بزرگ جدید را به نمایش گذاشت که گفته میشود یک موشک سوخت مرکب جامد و مایع چند مرحله ای با قابلیت حمل کلاهکهای اتمی به سمت اهداف بسیار دور میباشد. این اتفاق باعث شد تا گمانه زنیهای زیادی در این مورد صورت بگیرد.

---

 موشک شهاب-3 -

این موشک سه مرحله ای در رده موشکهای دوربرد محسوب میشودو وزن آن 18 تن تخمین زده شده است. قطر مرحله اول و دوم این موشک حدود 2 متر است و مرحله سوم آن نیز قطری معادل 1.5 متر دارد. خودروی حامل آن نیز یک خودروی ساخت چین است که با شناسه WS51200 شناخته میشود. این موشک در نامگذاری ناتو با نام KN-08 کدگذاری شده است.

دیگر تحلیلگران بر این عقیده اند که حداقل در مرحله اول موشک کره ایها از فناوری موشک روسی  آر-27 SLBM استفاده کرده است که در آن موتور موشک به درون مخازن سوخت فرو رفته است اما در واقع استفاده از موتور آر-27 در مرحله اول غیر ممکن است زیرا که موتور آن رانشی معادل 250کیلونیوتن تولید میکند که برای راه اندازی چنین غولی اصلا کافی نیست و بعید است که کره ایها از دوموتورکلاستر شده  آر-27 استفاده کرده باشند.

فرضیه مورد قیولی که مطرح است اینست که کره ایها از موتور موشک آر-29 /RSM-40 vystol با رانش 500کیلونیوتن یا  RSM-50 volna و یا از فناوریهای نزدیک به آن استفاده کرده باشند.

تعدادی از تحلیلگران اعتقاد دارند که این موشک ممکن است هنوز تکمیل نشده باشد اما جعلی نیست . برخلاف نظر تعدادی از کارشناسان که موشک به نمایش در آمده را جعلی میدانند.

کارشناسان همچنین اشاره دارند که استفاده از زوج پیشران UDMH/N2O4 برای یک موشک سیار جاده ای خالی از خطر نیست اما این امکان وجود دارد که کاربر موشک آنرا اندکی پیش از پرتاب شارژ کرده و شلیک کند.

به احتمال زیاد تکنولوژی بکار رفته در این موشک( فارغ از اینکه سوخت جامد یاشد یا مایع ) چینی نیست . چرا که احتمالا چینیها مخالف دسترسی کشورهای دیگر حتی کره شمالی به چنین موشکهایی هستند کما اینکه فناوری موشک -اونها- کره هم علی رغم برخی شباهتها خاستگاه چینی ندارد. کره شمالی حتی موشکهای چینی دی اف-11 و دی اف-15 چینی  که برد بسیار کوتاهتری دارند هم در اختیار ندارد.

تصاویر مرتبط

---

---

---

---

---

---

تجلیل از 'زن موشکی' +عکس

تجلیل از 'زن موشکی' +عکس

تسی توماس (Tessy Thomas)، مدیر پروژه موشک دوربرد آگنی-5 است؛ موشکی که قابلیت حمل کلاهک هسته‌ای را دارد. این موشک چندی پیش با موفقیت آزمایش شد و به عنوان یک پیشرفت نظامی بزرگ برای هند در نظر گرفته می‌شود که توانایی هدف قرار دادن تمامی شهرهای چین را برای نخستین بار برای دهلی نو به ارمغان آورد.

---

به گزارش قدس آنلاین به نقل ازایسنا: موفقیت‌های چشمگیر یک زن در پروژه موشک دوربرد هند باعث شده که رسانه‌های محلی این کشور از وی به عنوان "زن موشکی" تجلیل کنند.

به گزارش خبرگزاری فرانسه، تسی توماس (Tessy Thomas)، مدیر پروژه موشک دوربرد آگنی-5 است؛ موشکی که قابلیت حمل کلاهک هسته‌ای را دارد.

این موشک چندی پیش با موفقیت آزمایش شد و به عنوان یک پیشرفت نظامی بزرگ برای هند در نظر گرفته می‌شود که توانایی هدف قرار دادن تمامی شهرهای چین را برای نخستین بار برای دهلی نو به ارمغان آورد.

تسی توماس که از وی با عنوان "زن موشکی" در رسانه‌های محلی هند تجلیل می‌شود، وجهه‌ای جدید و غیرمعمول به سازمان پیشرفت و تحقیقات نظامی بخشیده است.

این زن 48 ساله در گفت‌وگو با خبرگزاری فرانسه اظهار داشت: در فرهنگ هند، ما احساس می‌کنیم که زنان باید خانه‌داری کنند و در نتیجه چالش‌هایی به وجود می‌آید.

وی در رابطه با فعالیتش در پروژه موشک دوربرد، اظهار داشت: کار بسیار دشواری بود اما من توانستم با ایجاد تعادل در زمانی که در اختیار داشتم موفق به انجام آن شوم.

به رغم فعالیت گروهی از زنان در پروژه موشکی هند، تاکنون تسی توماس تنها زنی است که موفق شده در چنین پروژه‌ای سمت وزیر را در اختیار داشته باشد.

پروژه موشک آگنی-5 جزو یکی از مهم‌ترین پروژه‌های هند به شمار می‌آید و برد 5 هزار کیلومتری آن نشان‌دهنده قدرت نظامی رو به افزایش دهلی نو است.

در ماه ژانویه مانموهان سینگ، نخست وزیر هند اعلام کرد که توماس نمونه‌ای از زنی موفق در جامعه‌ای است که مردان در آن غالب هستند

دردسر همکاری موشکی چین با کره شمالی

دردسر همکاری موشکی چین با کره شمالی

اظهارات وزیر دفاع آمریکا مبنی بر مشارکت چین در برنامه موشکی کره شمالی و کمک به پیونگ یانگ برای پرتاب ماهواره به فضا موجب شده تا واشنگتن در اندیشه تحریم پکن بر اساس قطعنامه های شورای امنیت باشد.

به گزارش مشرق به نقل از مهر، برهمین اساس واحدهایی از دولت آمریکا بدنبال آن هستند تا ثابت کنند که این اقدام چین برخلاف قوانین سازمان ملل بوده و به این ترتتیب بتوانند شرکت های چینی طرف قرارداد با کره شمالی را تحریم کنند.

در همین رابطه رسانه های آمریکایی با انتشار عکس های مربوط به این اقدام کره شمالی مدعی شدند که حتی خودرویی که کره شمالی با استفاده از آن موشک را به سکوی پرتاب منتقل کرده نیز یک خودروی چینی بوده است.

بر همین اساس دولت آمریکا نیز شب گذشته اعلام کرد که چین "نه تمام خودرو را بلکه اقدام به فروش شاسی آن" به کره کرده است.

هرچند کره شمالی در پرتاب ماهواره به فضا شکست خورد اما اعلام کرده که در صدد انجام یک آزمایش هسته ای جدید است و همین امر نگرانی های بیشتری را برای آمریکا بوجود آورده است.

بر اساس این گزارش، آمریکا به دنبال آن است تا با سند قررا دادن فعالیت های کره شمالی این نکته را ثابت کند که آیا چین قانون منع فروش سلاح به پیونگ یانگ را نقض کرده است یا خیر.

موضوع فروش خودروی حمل موشک و یا اجزای سازنده موشک نیز مواردی هستند که درهمین راستا مطرح می شوند.

به نوشته رویترز، یکی از مقامات امریکایی که خواست نامش فاش نشود در این رابطه اعلام کرد: ممکن است اینطور وانمود شود که فروش شاسی این خودرو به کره شمالی برای امور شهری و جابجایی مسافر و کالا بوده تا به این صورت از تحریم رهایی یابند.

اتهام آمریکا به چین بواسطه تنش های موجود میان و کشور و تلاش واشنگتن برای مهار پکن، مطرح می شوند.